De wording van Holland Rijnland

Wat vooraf ging aan Holland Rijnland
Onder druk van de provincie Zuid-Holland is begin jaren '90 reeds geprobeerd om een integratie tussen het Samenwerkingsorgaan Duin- en Bollenstreek (SDB) en het Samenwerkingsorgaan Leidse Regio (SLR) te bewerkstelligen. Deze poging strandde echter nadat het toenmalige kabinet besloot de regionale samenwerkingsorganen te ontmantelen en hun taken te verdelen over de gemeenten en de provincie.
Eind jaren '90 groeide bij de gemeenten in beide regio's zelf het besef dat een samenhangende aanpak van regionale vraagstukken vraagt om samenwerking op de schaal van de 16 gemeenten. dat in een sterk regionaal samenwerkingsorgaan de belangen van het gebied als geheel én van de afzonderlijke gemeenten beter tot hun recht komen. Het is weinig zinvol om als gemeenten elkaar onderling beconcurreren en het behartigen van de gezamenlijke belangen door te schuiven naar de provincie of het rijk. Het nadenken over de verdere ontwikkeling van het gebied, met behoud van de huidige kwaliteiten, is immers bij uitstek een opgave voor de gemeenten.
Ook de commissie De Zeeuw (Stuurgroep Krachtige Gemeenten) kwam na een analyse van de bestuurskracht van gemeenten tot de conclusie dat beide regio's niet-vrijblijvend zouden moeten gaan samenwerken. Om invulling te kunnen geven aan de gezamenlijke verantwoordelijkheden is een samenwerkingsorgaan nodig dat de gemeenten in staat stelt om afwegingen te maken en beleid te ontwikkelen, om te onderhandelen met naburige regio's, provincie en rijk en om projecten uit te voeren. De schaal van de samenwerkingsorganen Duin- en Bollenstreek en de Leidse Regio stond een dergelijke effectieve en samenhangende aanpak in de weg.
Bij de hernieuwde start van de samenwerking in 2002 werd niet de vormgeving maar de inhoud voorop gesteld. Eerst werd een inventarisatie gemaakt van de concrete knelpunten op het gebied van wonen, werken, verkeer & vervoer en natuur & landschap. De provincie Zuid-Holland, die met een gebiedsgerichte aanpak voor de beide regio's was gestart, sloot zich bij deze aanpak aan.
Op basis van deze inhoudelijke verkenning is medio 2002 een Programma van Afspraken (PvA) vastgesteld, dat vervolgens in 2003 is vertaald in een concreet Uitvoeringsprogramma. Daarin is onder meer gekozen voor één woonvisie, één woonruimteverdeling, één bouwscenario, één bedrijfsterreinenprogrammering, één regionaal verkeers- en vervoersplan en het gezamenlijk oppakken van de regionale ontwikkeling op het terrein van natuur en landschap.
Per 1 juli 2004 kreeg de Gemeenschappelijke Regeling Holland Rijnland de instemming van alle zestien gemeenteraden. De oude samenwerkingsorganen in beide regio's worden nu opgeheven. En sinds de inwerkingtreding van de regeling op 1 oktober 2004 is de regio Holland Rijnland een feit.

Meerwaarde van samenwerking

• De regio Holland Rijnland streeft naar een gezamenlijke en integrale strategische visie op de verdere ontwikkeling van de regio (wonen, werken, mobiliteit en natuur en landschap). Een pro-actieve houding vergroot de mogelijkheid om gezamenlijk te anticiperen op kansen en ontwikkelingen voor de regio.
• Dit biedt de deelnemende gemeenten om zelf (mede) aan de basis te staan van de toekomstige ontwikkeling van de regio, door het bieden van een permanent onderhandelingsplatform van en voor gemeenten.
• Het regionaal samenwerkingsorgaan wil zich in de richting van rijk en provincie ontwikkelen als een factor van betekenis.
• Door de samenvoeging van de ambtelijke organisaties van de voormalige samenwerkingsorganen SDB en SLR is de organisatie minder kwetsbaar en wordt de professionalisering vergroot.

Regionale samenwerking kan soms op gespannen voet staan met het behartigen van de individuele belangen van de gemeente. De meerwaarde van samenwerking zal alleen dan worden ervaren als de deelnemende gemeenten zich betrokken blijven voelen bij de toekomstige ontwikkeling van de regio Holland Rijnland. Het waarborgen van deze betrokkenheid van gemeenten stelt hoge eisen aan de bestuurlijke organisatie, aan het besluitvormingsproces en aan de informatievoorziening binnen de regio.

De naam Holland Rijnland
Voor het gebied is de naam Holland Rijnland gekozen. Holland Rijnland klinkt kort en krachtig en refereert aan de geografische ligging van de zestien deelnemende gemeenten. De regio ligt in Zuid-Holland en beslaat het stroomgebied van de Oude Rijn en de geestgronden die internationaal bekend staan als hét bollengebied van 'Holland'. Bovendien heeft de VVV Holland Rijnland een identieke naam voor het gebied gekozen, wat het toeristisch imago van Holland Rijnland nog kan versterken.

Het logo van Holland Rijnland bestaat uit een regelmatige driehoek. Die verbeeldt de geografische hoofdelementen van de regio. Blauw staat voor de Rijnstreek, het plassengebied en het water van de Noordzee. Groen staat voor de groene open ruimte in de regio. Geel is symbool voor de duinen en het bollengebied, een kenmerkend landschap voor de kuststreek.